Het model van de Tempel van Salomo
In zijn huis op het Waterlooplein (Vlooyenburg), maar ook op kermissen in Haarlem en Den Haag, aan het hof van Oranje en zelfs over de grens in Engeland toonde Jacob Juda Leon Templo het door hem gefabriceerde, inklapbare model van de Tempel van Salomo aan een breed publiek van geïnteresseerde Joden en niet-Joden. Het model had een afmeting van 1,30 x 1,20 x 0,60 meter. Via posters liet hij weten waar en op welk tijdstip van de dag de modellen te bezichtigen waren.
Jacob was in 1602 in Portugal geboren. Zijn ouders ontvluchtten in 1605 het land en keerden in Amsterdam terug naar het geloof van hun voorouders. Hij studeerde in Amsterdam voor rabbijn en heeft daar, maar ook in Hamburg en Middelburg gewerkt. Ook was hij leraar op de Amsterdamse leerschool Talmud Torah en de jesjiewa Ets Haim. Daarnaast gaf hij privéles Hebreeuws buiten de Joodse kring, onder andere aan Constantijn Huygens, dichter en secretaris van de prinsen van Oranje.
In 1675 reisde hij met familie en modellen naar Londen om zich daar te vestigen. Hij schreef ook boeken en vertaalde werken. Zo bereidde hij een gevocaliseerde Hebreeuwse editie voor van de Misjna met Spaanse vertaling. Ook vertaalde hij in 1670/71 de Psalmen naar het Spaans en voorzag hij die van commentaar, waarschijnlijk bestemd voor zijn leerlingen. Hij is vooral beroemd geworden door zijn in 1642 verschenen boek over de Tempel van Salomo, dat behalve in het Nederlands en Spaans later nog in diverse andere talen werd vertaald. Het bevatte een beschrijving van het door enorme muren omgeven tempelgebouw, met de galerijen, de kamers, de poorten en de torens, zoals in de Hebreeuwse Bijbel en andere bronnen beschreven.
Het is niet onwaarschijnlijk dat zijn afbeelding van de Tempel model gestaan heeft voor de in 1675 ingewijde Portugese synagoge. Blijkbaar was het uit grote nieuwsgierigheid dat hij voor de inwijding speciaal even vanuit Londen overkwam. De inwijding heeft hij niet meer kunnen meemaken. Hij overleed even daarvoor en is in Ouderkerk begraven. Niemand weet waar het model van de Tempel is gebleven. Misschien ligt het ergens te vergaan op een stoffige zolder. Het model heeft Jacob zeker overleefd. In 1771 is het nog in Den Haag getoond. Het enige tastbare bewijs van Jacob Juda Leons’ activiteiten zijn de boeken, de posters en wat er zoal over hem en zijn kinderen in de archieven van de Portugese gemeente en in die van de stad Amsterdam is opgetekend. En dan is er zijn grafsteen, ergens verscholen op de begraafplaats van de Portugese gemeente in Ouderkerk aan de Amstel.
