Jom Ha Voetbal
Dat het een traditie zou worden, wisten ze niet. Leuk vonden ze het echter wel: spontaan gevormde Joodse voetbalteams een hele dag met elkaar laten sporten. De organisatoren van het eerste uur konden al snel vaststellen dat hun initiatief in een behoefte voorzag. Jom Ha Voetbal, de dag van het voetbal, groeide uit tot een jaarlijks terugkerend evenement met een vaste plaats op de kalender van de Joodse gemeenschap. Het aantal deelnemers groeide ook sterk en ook buitenlandse Joodse teams uit de omliggende landen waren al snel vertrouwde gezichten.
Op Jom Ha Voetbal treffen Joden die diep in het gemeenschapsleven zitten andere Joden die eigenlijk maar eens per jaar iets Joods doen: voetballen. Die breedte maakt Jom Ha Voetbal tot een van de weinige evenementen waarop alle verscheidenheid even wordt overbrugd. Langs de lijn moedigen orthodoxe, liberale en seculiere Joden vrienden en familie allemaal even enthousiast aan.
Jom Ha Voetbal is één van de uitingen van een nieuw type cultureel jodendom. Na de Tweede Wereldoorlog kregen veel Joodse gemeenten en organisaties een ‘culturele commissie’. Die organiseerde allerlei activiteiten: van lezingen en dia-avonden, tot autorally’s en toneelvoorstellingen. Cultuur had in die tijd echter vooral de rol om ‘verafstaanden’, niet-actieve Joden, dichter bij het religieuze of zionistische jodendom te brengen.
In de jaren 1970 gaat ‘cultuur’ echter steeds meer op eigen benen staan. Joodse cultuur wordt een manier voor veel Nederlandse Joden om hun identiteit vorm te geven. Religieus betrokkenheid of een nauwe band met Israël is daarvoor geen voorwaarde. Joodse muziek, boeken, films, keuken – het trekt veel aandacht en er komen aparte festivals waar liefhebbers elkaar ontmoeten. Dit culturele jodendom is flexibel en afhankelijk van eigen interesses en motivatie en past daardoor bij de grote nadruk vanaf die periode op persoonlijke identiteit en authenticiteit.
Door de sterke groei van Joodse culturele activiteiten ontstaat een breed pallet. Naast religieuze en zionistisch jodendom wordt het een eigen verschijningsvorm, die echter door het flexibele karakter ervan moeilijker in kaart te brengen is. Het succes van een Joodse Boeken Weekend, Joods Muziekfestival en een Joods Filmfestival gaat bovendien gelijk op met een sterke groei van het Joods Historisch Museum. De tentoonstellingen en bijbehorende activiteitenprogramma’s bieden met name ook de cultureel geïnteresseerde Joden veel van hun gading.
