Buitenveldert en Amstelveen
‘Hier woont een jonge Joodse generatie, die haar schouders wil zetten onder het prachtige werk, dat behoud, voortzetting, opbouw van het legitieme jodendom heet.’ Zo verwelkomde de Amsterdamse opperrabbijn Aron Schuster in 1965 de opening van de eerste synagoge in het nieuwe stadsdeel Buitenveldert. Hij had geen woord teveel gezegd. Nadat in 1958 de eerste steen was gelegd voor de nieuwe wijk, bleek dat jonge Joodse gezinnen een voorliefde voor Buitenveldert ontwikkelden. Het bood de mogelijkheid om opnieuw te beginnen, in een moderne, groene wijk, die echter wel dicht bij Amsterdam-Zuid was. Daar waren de meeste Joodse winkels en voorzieningen te vinden.
Het waren de Joodse bewoners van Buitenveldert zelf die het heft in handen namen. Zij organiseerden zich in een werkgroep, die een jong, vitaal en modern Joods leven voor ogen stond. Binnen de kortste keren waren er een ‘ganon’, een peutercrèche, een cursus Hebreeuws en werden culturele avonden georganiseerd. De opening van de eerste synagoge was in 1965 volgens de starters zelfs aan de late kant.
Terwijl Buitenveldert vooral Joodse jongeren uit de oude wijken van Amsterdam trok, ontwikkelde het naburige Amstelveen zich meer tot een trekpleister voor Joden van buiten de stad. Beide kregen daardoor een eigen karakter. Het destijds snelstgroeiende dorp van Nederland werd een opvangplaats voor Joden die, vaak met het oog op jonge kinderen, dichter bij de Joodse voorzieningen wilden wonen. Buiten Amsterdam, Den Haag en Rotterdam was het niet eenvoudig om een integraal Joods gezinsleven te leiden. Ook in Amstelveen namen de bewoners zelf het heft in handen en legde de Algemeen Joodse Vereniging de basis voor een bloeiend gemeenschapsleven.
De Joodse voorzieningen volgden met enige vertraging de jeugd. De ene na de andere Joodse instelling of winkel wisselde rond de jaren 1980 Amsterdam-Zuid in voor Buitenveldert of Amstelveen. Het was duidelijk geworden dat daar nu het hart van het Joodse leven klopte. De scholen, het bejaardentehuis, het ziekenhuis, synagogen, kosjere winkels en restaurants gaven Buitenveldert en Amstelveen een eigen kleur. Wat vroeger de Jodenbreestraat was voor de oude Jodenbuurt, is nu de Kastelenstraat geworden: de plek waar op vrijdag, voor het ingaan van sjabbat, iedereen elkaar tegenkomt bij het boodschappen doen.
